===================
نویسنده :Sally Phillips
مترجم : محسن جوزی
===================
انتخاب کنسرت گرند پیانو (پیانوهای گرند با طول بیش از 270 سانتیمتر که عموما برای اجرا در سالن ها طراحی شده اند) عموما دغدغه فکری اعضای هیئت علمی دانشگاههای موسیقی، رهبران ارکستر و یا پیانیست های مطرح می باشد. به ندرت ممکن است کسی فکر خرید این نوع پیانو را برای استفاده در منزل در سر داشته باشد. در این مقاله فرض بر این است که شما برند یا مدل مورد نظرتان را انتخاب کرده اید و هم اکنون می بایست بهترین آنها را (از نظر دارا بودن شرایط مناسب برای اجرای حرفه ای) برای اجرایتان انتخاب کنید. عموما پیانیست های حرفه ای به دلیل اینکه اجراهای متعددی را با انواع مختلف پیانوها تجریه کرده اند، انتخاب بهتر و دقیق تری نسبت به پیانیستهای سطح متوسط دارند. در بسیاری از موارد، انتخاب یک پیانو از میان چند پیانوی حرفه ای که دارای بالاترین سطح کیفیت در ساخت و صدادهی هستند کار دشواری است. در واقع هدف اصلی این مقاله تعریف برخی از مفاهیم و در نتیجه کوتاه تر کردن فرآیند انتخاب می باشد.
فرآیند انتخاب به طور کلی بسیار ساده است: ابتدا پیانوهای ضعیف تر را از لیست حذف کرده و سپس با مقایسه کیفیت صوتی و سپس کیفیت اکشن، پیانوی خود را انتخاب می کنیم.
مهمترین معیار در انتخاب پیانوهای کنسرت، کیفیت صدای آن می باشد. البته در کنار کیفیت صوتی، کیفیت اکشن نیز برای ما بسیار اهمیت دارد، زیرا هنگامی که پیانیست درهنگام نواختن حس خوب و راحتی با اکشن پیانو داشته باشد، میتواند اجرایی با بیان مناسب و سرشار از احساسات درونی داشته باشد. اما واقعیت این است که اصلی ترین انتظار ما از یک پیانوی کنسرت این است که صدای مناسبی را به گوش شنوندگان برساند و قدرت اجرای رپرتوارهای مختلف و متنوعی را داشته باشد. حالت ایده آل این است که بهترین پیانو هر دوی این ویژگیها (صدای خوب و اکشن مناسب) را به طور همزمان داشته باشد ولی برای انتخاب بهترین پیانو، پیانیست با در نظر گرفتن این دو معیار انتخاب خود را انجام میدهد.
شدت و وسعت طنین صدا
شدت و طنین صدای پیانوی انتخاب شده باید به حدی باشد که صدای آن بالاتر از صدای ارکستری با حدود یکصد نوازنده شنیده شود و در عین حال این صدا برای تماشاگرانی که در انتهای یک سالن بزرگ نشسته اند رسا و واضح باشد. ممکن است بعید به نظر برسد که پیانوی مورد انتخاب ما روزی برای اجرا در تالاری با بیش از 3500 صندلی استفاده شود ولی بهتر است در هنگام انتخاب این احتمال را نیز در نظر بگیریم.چرا؟ زیرا برای اجرا در یک اتاق هر پیانویی میتواند مناسب باشد ولی پیانوهای ضعیت در سالن های بزرگ با محدودیت حجم صدا مواجه می شوند. در دنیای پیانوهای کنسرت گرند هیچ کسی نمیتواند پیش بینی کند که پیانو در چه سالن هایی اجرا خواهد داشت ـــ چه بسا ممکن است پیانو برای کلیسا و یا سالنی کوچک خریداری شود ولی سالها پس از خریداری، روزی در تالاری بزرگ مورد استفاده قرار گیرد. با توجه به اینکه اغلب خریداران کنسرت گرندها، موسسات و دانشگاهها هستند، ممکن است روزی یکی از همین موسسات کنسرت گرند شما را برای استفاده در تالار خود از شما خریداری نماید!!!
کیفیت صدای پیانو
کیفیت صدای پیانو را میتوان با جدا کردن اجزاء موثر درکیفیت صوت به چهار بخش مجزا توصیف نمود:
کوک (pitch)، رنگ و جنس صدا(timbre)، بازآوایش (sustain) و حجم(volume).
کوک پیانو با فرآیند کوک کردن پیانو کنترل می شود!!! این ویژگی به نظر کاملا واضح است ولی ممکن است اصطلاحاتی که برای توصیف کیفیت صدا به کار می رود با مفاهیم مورد استفاده در کوک پیانو تداخل پیدا کند. معمولا آن واژه هایی که پیانیست ها برای توصیف کیفیت صوت به کار می برند با واژه هایی که تکنسین های پیانو استفاده میکنند کاملا متفاوت است و درنتیجه میتواند موجب اختلال در ارتباط موثر آنها و عدم توصیف صحیح انتظارات شود. به عنوان مثال صدای پیانویی که از نظر یک تکنسین پیانو با واژه روشن یا درخشان (bright) ـــ صدایی که بیشترطنین فلزی دارد ـــ قابل توصیف است، از نظر یک پیانیست ممکن است صدایی تیز (sharp) توصیف شود که این واژه sharp از نظر تکنسین ممکن است اینگونه تفسیر شود که پیانو با فرکانسی بالاتر از 440 هرتز(برای نت لا) کوک شده است.
رنگ و تمبر صوتی یک پیانو تابعی از قدرت نسبی هارمونیک های مختلف ایجاد شده توسط سیمهای پیانو در حین ارتعاش است. برای درک دقیق رنگ صدا به تفاوت صدای خواننده ای که نت لا را می خواند و همان نت لا که با ساز کلارینت نواخته میشود توجه کنید. نتها یکسانند ولی هر دو صدا کاملا متفاوت از یکدیگر شنیده میشوند. اگرچه رنگ صوتی یک پیانو ناشی از ساختار کلی آن می باشد ولی اغلب پیانوها میتوانند رنگها و جنس صدای مختلفی را ایجاد کنند ـــ نه فقط صداهای شفاف و نرم ـــ و این تغییرات با انجام فرآیند صداسازی (voicing) بر روی چکشها انجام میشود.
بازآوایش (sustain) و حجم صدا کاملا با یکدیگر در ارتباط هستند. کیفیت این دو عنصر ـــ که به طور مستقیم از توانایی صفحه صوتی (sound board)، پل ها، قاب (rim) و مهارهای پیانو(Bracing) ( شکم پیانو) در تقویت صدای سیما ناشی میشود ــــ این قابلیت را به پیانو می دهد که صدای آن در انتهایی ترین قسمت سالن نیز شنیده شود.
در فرآیند انتخاب پیانو، مقایسه رنگ صوتی پیانوها از اهمیت اکمتری نسبت به سایر اجزاء موثر در کیفیت صدا برخوردار است و به عنوان آخرین مرحله در نظر گفته میشود. مهمترین قسمت کار این است که کیفیت بازآویش و حجم صدا به طور مجزا از رنگ صوتی ساز مورد ارزیابی قرار گرفته تا بتوان میان ظرفیت ایجاد صدا توسط پیانو از یک جهت و از طرف دیگر صداسازی چکشها تمایز ایجاد نماییم.
تستهای بازآوایش و حجم صدای گرند پیانو
در این بخش از مقاله چند آزمونی را که پیانیست ها میتوانند بر روی پیانوهای مختلف اعم از کنسرت گرند و یا پیانوهای خانگی انجام دهند تا کیفیت بازآوایش و حجم صدا را ارزیابی کنند ذکر شده است. این تست ها به زمان کمی نیاز دارند و میتوانند شما را به انتخاب اصلی تان هدایت کنند. برای تقویت گوش خود و بالا بردن سرعت انجام تستها در زمان انتخاب پیانو، توصیه میشود این تستها را از قبل بر روی چندین پیانو مختلف انجام دهید.
یک نت را در قسمتهای مختلف پیانو با شدت نیمه قوی (mezzo forte) بنوازید و کلید را پایین نگه دارید تا دمپر از سیم ها دور بماند. سپس مدت زمان بازآوایش صدا را با استفاده از کرنومتر یا ساعت ثبت کنید. در اینجا ممکن است شما در منابع مختلف به دنبال این موضوع باشید که مدت زمان بازآوایش اصولا باید چه مقدار باشد. با توجه به اینکه هر محیطی از نظر آکوستیک با محیط دیگر تفاوت دارد، شما با یک پیانو در دو اتاق متفاوت میزان متفاوتی از باز آوایش را ثبت خواهید کرد. عموما انتخاب پیانوی کنسرت گرند از میان چندین پیانوی موجود در یک فروشگاه پیانو انجام میشود و در این حالت با توجه به یکسان بودن محل شما میتوانید این تست را با خیال آسوده انجام دهید. بنابراین این تست هنگامی که پیانوهای مورد نظر شما در محیط های متفاوتی باشند، نمیتواند مبنای تصمیم گیری نهایی باشد ولی می تواند در جمع بندی نتایج به شما کمک کند.
تست دیگری از بازآوایش را بر روی همان نتها به صورت زیر انجام دهید:
کلید را پایین نگه داشته و در همان حالت یکی از سیمها را با زخمه زدن به ارتعاش درآورید(مراقب باشید که این کار را تنها با ناخن انجام دهید و از آلوده شدن سیم با چربی سطح پوست ویا رطوبت دست جلوگیری کنید. من معمولا در هنگام انجام این تست از دستکش لاتکس استفاده میکنم).نتهای مختلفی را در نقاط مختلف صفحه کلید تست کنید. در اینجا مقایسه بازآوایش ناشی از زخمه زدن و باز آوایش حاصل از ضربه چکش میتواند اطلاعات مفیدی را در اختیار ما بگذارد. جالب است بدانید که تکنسینهای پیانو از این تست برای تشخیص اینکه آیا مشکل کیفیت صدا به علت وجود ایراد درشکم پیانو و یا به علت نقص در چکشها است، استفاده میکنند. اگر مدت زمان باز آوایش در زخمه زدن بیشتر از مدت زمان بازآوایش در هنگام ضربه چکش باشد، آن پیانو استعداد خوبی برای داشتن مدت زمان مناسب بازآوایش دارد و با استفاده از تکنیکهای پیشرفته صداسازی میتوان مدت زمات بازآوایش با ضربه چکش را به اندازه مدت زمان زخمه زدن ارتقاء داد. در صورتیکه مدت زمان باز آوایش زخمه زدن کمتر باشد، احتمال آن بسیار کم است که تکنسین بتواند مدت زمان بازآوایش با ضربه چکش را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.
چرا مدت زمان باز آوایش برای ما مهم است؟ اجرای تکنیک لگاتو و تولید صدایی آواز گونه از پیانو کاملا به این مسئله وابسته است. اگر مدت زمان بازآوایش پیانو کم باشد، نتها استاکاتو شنیده می شوند و متصل نمودن نتها در قسمتهایی از قطعه که باید به صورت لگاتو باشد به سختی انجام میگیرد. اگرچه میزان بازآوایش در تمامی قسمتهای پیانو اهمیت دارد، ولی به دوعلت، بحرانی ترین بخش پیانو از این نظر، محدوده اکتاوهای پنجم وششم می باشد. علت اول اینکه در بیشتر انواع موسیقی ها، خط ملودیک آواز در این محدوده نوشته میشود. دوم اینکه به دلایل فنی و ساختاری، ضعیف ترین قسمت صفحه صوت پیانوها از نظر کیفیت صوت در این منطقه قرار میگیرد. در بسیاری از پیانوهای کنسرت گرند، صدای محدوده بم ، وسط و زیر ساز، صدایی بسیار زیبا و حجیم است ولی ضعف آنها درمحدوده بین بخش وسط و زیر ساز(اکتاوهای پنجم وششم) میباشد، ضعفی که در پیانوهای گرانقیمت و عالی وجود نداشته و آنها را کاملا از سایر پیانوها متمایز میکند. برای تست وجود این ضعف، آن را با نواختن قطعه ای که دارای خط ملودی آرام و نرمی در این محدوده است ارزیابی کنید.
حجم صدای پیانوهای مختلف را می توانید با پایین نگه داشتن پدال سمت راست (sustain) و ضربه زدن (با دست) به بدنه پیانو در محدوده اکتاوهای بالایی ساز ارزیابی کنید(انجام این کار صدمه ای به پیانو نمی زند ولی مراقب باشید به رنگ و پرداخت پیانو آسیبی نرسد). این تست را بر روی پیانوهای مختلف انجام دهید ولی مراقب باشید که شدت ضربه اعمال شده بر روی تمامی پیانوها یکسان باشد. پیانویی که طنین صدای بلندتری ایجاد کند بلند ترین صدا را خواهد داشت. در قسمت میانی کلیدها، نتهای آکورد دوماژور (نت های دو،می و سل) را بر روی کلاویه ها به آرامی فشار دهید به گونه ای که چکشها به سیم برخورد نکنند و فقط دمپرها از سیم فاصله بگیرند. در همین حالت یک نت دو از اکتاوهای پایین را با قدرت بالا نواخته و سپس رها کنید. هنگامی که صدای نت بم قطع می شود، شما میتوانید صدای نتهای آکورد دو ماژوری که در قسمت وسط پیانو گرفته اید را بشنوید!! بدون آنکه چکش آنها ضربه ای به سیم زده باشد. این کار را بر روی پیانوهای مختلف امتحان کنید، پیانویی که صدای نت های آکورد در آن بلندتر شنیده میشود، از حجم صدای بالاتری برخوردار است.
میزان شدت صدا به هنگام زخمه زدن به سیمهای پیانو میتواند به عنوان معیار دیگری برای ارزیابی حجم صدای پیانو در نظرگرفته شود. شما میتوانید به هنگام تست میزان بازآوایش با استفاده از زخمه زدن، حجم صدای ایجاد شده را به خاطر بسپارید و آن را با سایر پیانوها مقایسه نمایید. دقت داشته باشید که به هنگام زخمه زدن، مقدار شدت یکسانی را به کار بگیرید.
رنگ صدا ، چکشها و صداسازی
همانطور که قبلا ذکر شد، رنگ صدای ساز، آخرین چیزی است که باید مدنظر قرار گیرد و نسبت به سایر موارد از اهمیت کمتری در انتخاب ما برخوردار است. چرا که این ویژگی کیفی در صدای پیانو متغیر است و میتوان آن را با اعمال فرآیند صداسازی (voicing) بر روی چکشها به سادگی تغییر داد. چکشها در یک پیانو بیشترین میزان تغییر در مدت استفاده از ساز دارند و به سرعت دچار سایش و خوردگی میشوند، لذا وقتی پیانویی را تهیه میکنید می بایستی تا جای ممکن چکشهای آن را تصحیح کنید. همانند تایرهای خودرو، چکشهای یک پیانوی کنسرت، در مدت زمان نسبتا کوتاهی از عمر آن پیانو در اجراها با آن سهیم هستند. رنگ صدای یک دسته از چکشها میتواند به طور غیر قابل باورری در اثر رطوبت، خوردگی و سایش، تعمیر و صداسازی تغییر نموده وصداسازی قبلی انجام شده بر روی آنها را کاملا تغییر دهد. برای حفظ کیفیت ورنگ صدای یک پیانو، باید مراقبت از چکشها، درست همانند کوک پیانو به طور منظم و مستمر انجام پذیرد. خوردگی و سایش چکشها به طور مستقیم به ساعات استفاده از آن پیانو و شدت ضربات چکشها در قطعات نواخته شده با آن پیانو بستگی دارد. چکشهای پیانویی که در خانه به میزان روزی 3 یا 4 بار مورد استفاده قرار میگیرد ممکن است ببه چندین سال برسد ولی سازهای کنسرت حتی ممکن است پس از 5 فصل کنسرت، نیاز به تعویض چکشها داشته باشند.
فرآیند صداسازی چکشها با استفاده از تکنیکهای تهاجمی!!! نظیر سوزن زدن، اتوکردن، سخت کردن و یا سوهانکاری بر روی نمد چکشها و نیز تنظیم آنها با سیم ها انجام میپذیرد. تکنسینهای ماهر میتوانند صدای پیانو را با صداسازی نرم تر کنند بدون انکه از حجم صدای آن کاسته شود و یا صدای آن را شفاف تر کنند بدون آنکه صدای پیانو خشن و آزار دهنده شود. ممکن است شما چند پیانو مشابه از یک مدل با سری های ساخت مشابه پیدا کنید که رنگهای صوتی کاملا متفاوتی با یکدیگر داشته باشند. دقت کنید که دقت بیش از حد برروی رنگ صدا موجب تردید شما نشود و در اولویت اول حتما حجم و ظرفبت پیانو در ایجاد طنین صوتی و مدت زمان بازآوایش(sustain) آن را مدنظر قرار دهید.
معمولا گفته میشود اگر با اعمال صداسازی، صدای چکشها بیش از حد روشن (bright) شود، موجب می شود که صدای پیانو در قسمت تریبل (اکتاوهای بالا) نازک شده و از زیبایی صدای پیانو می کاهد. اگر در حین انتخاب متوجه شدید که صدای پیانوی مورد نظرتان روشن تر از حالت عادی می باشد میتوانید از تکنسین پیانوتان بخواهید تا به سرعت از میزان روشنی آن کم کند و یا نتهایی را که به نظر شما صدایشان کمی روشنتر از بقیه است را یادداشت کرده و از او بخواهید تا آنها را تصحیح کند. اگر صدای پیانویی خیلی نرم و گنگ است ولی مدت زمان بازآوایش طولانی تری دارد میتوانید مطمئن باشید که به سادگی میتوان صدای آن را تغییر داده و روشنتر کرد. البته این نکته را باید بگویم که نباید خیلی زیاد به صداسازی که در محل خرید انجام میشود اعتماد کنید و برای حصول بهترین نتیجه،صداسازی نهایی و دقیق میبایستی در همان سالنی که پیانو مورد استفاده قرار میگیرد انجام پذیرد.
اکشن گرند پیانو
در این جا باید ذکر کنم که هرگونه انتخاب پیانو نهایتا بایستی بر اساس نواختن بر روی آن پیانو نهایی شود. به همین دلیل پیشنهاد کردیم که بهتر است انتخاب توسط نوازنده مجرب صورت پذیرد. اگر مورد استفاده پیانو برای قطعات سطح بالا نباشد، یک تکنسین پیانو نیز میتواند فرآیند انتخاب را انجام دهد.
توجه کنید که هیچاه نباید پیانو را تنها بر اساس کیفیت اکشن آن انتخاب نمود. چرا؟ زیرا اکشن را میتوان تغییر داد و خود اکشن نیز دچار تغییرات میشود. به محض اینکه یک پیانوی نو مورد استفاده قرار گیرد، نمدها و چرم های به کار رفته در اکشن متراکم شده و تنظیمات ابعادی قطعات آن تغییر میکند. نمیتوانم بگویم چند بار شاهد این بوده ام که پیانیسیتی پیانواش را براساس کیفیت اکشن تهیه کرده ولی تنها پس از چند هفته از تغییر و افت کیفیت اکشن شکایت دارد و میگوید کیفیت آن اصلا قابل مقایسه با لحظه خرید نیست. با اینحال همه این تغییرات طبیعی هستند و میتوان با انجام رگلاژ ساده اغلب آنها را رفع نمود.
علاوه بر این، چکشها اجزای بسیار منعطفی هستند و میتوان آنها را به صورت های متفاوتی تنظیم نمود تا پاسخگوی نیاز نوازنده باشد. اگر کیفیت صدای پیانو را مناسب می دانید ولی از حالت اکشن آن راضی نیستید، میتوانید از تکنسین سالن بخواهید تا آن را مطابق خواست شما ـــ البته با در نظر گرفتن محدودیتهای رگلاژ ـــ تغییر دهد. به عنوان مثال عدم یکنواخت بودن تاچ کلاویه ها( که به علت فشرده شدن غیر یکنواخت نمدها ایجاد میشود)، اجرای مشکل پیانیسیمو(به دلیل عدم تنظیم مکانیزم رها سازی)، زیاد یا کم بودن عمق و ارتفاع کلاویه ها (بطور کلی این ابعاد در کارخانه سازنده تعیین میشوند ولی امکان تغییر جزئی آنها وجود دارد) میتواند توسط تکنسین مجرب تا حد قابل قبولی تصحیح شود. در اغلب موارد با فرض اینکه از قبل آماده شده باشد، این تغییرات جزئی را میتوان در مدت زمانی که شما پیانوی دیگری را تست میکنید انجام داد. با توجه به تجربه من، اگر پیانو به دقت و کلید به کلید مورد رگلاژ قرار گیرد، حتی پیانیستهای ماهر نیز نمیتوانند ایرادی از آن بگیرند. فقط به خاطر داشته باشید که مهمترین معیار صدای پیانو است. به نظر می رسد سخت ترین قسمت انتخاب یک پیانو در همین جاست که بتوان کیفیت صدای آن را بدون تاثیر گرفتن از کیفییت اکشن آن قضاوت نمود.
تستهای نوازندگی
. با نتهای بسیار ضعیف تست را شروع کنید. چندین نت را در قسمتهای مختلف پیانو بنوازید و سپس با تکرار همان نت شدت نواختن را به تدریج بالا ببرید. ببینید چند سطح شدت مجزا را میتوانید بر روی کلیدها ایجاد کنید؟هرچه تعداد این سطوع بیشتر باشد، قابلیتهای اجرایی و احساسی قطعات ارتقاء می یابد.
سپس بسیار قوی (فورتیسیمو) بنوازید و به صدای آن خوب گوش دهید. آیا صدا به اندازه مورد انتظار شما بلند است؟ یا انتظار دارید با توجه به شدت ضربه، صدای بلندتری بشنوید؟ آیا صدا در این حالت شکسته نمیشود؟ آیا صدا در این شدت آزار دهنده است یا آیا میتوانید به اندازه ای قوی تر اجرا کنید و صدا آزار دهنده نباشد؟
وزن تاچ و سرعت تکرار کلاویه ها
میزان وزن تاچ یک پیانو کنسرت گرند بایستی بین 48 تا 55 گرم باشد که اغلب پیانوهای گرند مدرن در این محدوده قرار دارند. اگر از صدای پیانویی خوشتان آمده است میتوانید تاچ آن را سبکتر یا سنگینتر کنید. اگر کلیدها خیلی سبک باشند در اجرای صحیح ترمولو و تکرار نتها دچار مشکل میشوید. بسیاری از تکنسین های ماهر نمیتوانند به تندی نوازندگان پیانو، ترمولو را اجرا کنند تا از نقص اکشن مطلع شوند. بنابراین اندازه گیری ها و معیارهای خاصی را برای حصول اطمینان از عملکرد صحیح مکانیزم پیانو در اجرای دشوارترین رپرتوارها تدوین نموده اند. با این حال در مرحله انتخاب پیانو وقت آن است که عملکرد پیانو با اجرای پاساژهای سریع توسط نوازنده ای ماهر در حین اجرا تست شود.
پس از رسیدن پیانو
پس از آنکه پیانو به محل اجرا رسید کمی با آن بنوازید و سپس اجازه دهید پیانو با شرایط دما و رطوبت محل تثبیت شود. ممکن است در لحظه تحویل تیازی به رگلاژ نباشد ولی به زودی و در چند هفته اول پیانو مجددا نیاز به رگلاژ دارد. به عقیده من برای انجام صداسازی بر روی چکشها باید زمان زیادی از دریافت پیانو گذشته باشد. در این حالت میتوان نظر همه نوازندگانی که از این ساز استفاده میکنند را برای تصمیم گیری در خصوص نحوه صداسازی جویا شد.
من وقتی پیانو را رگلاژ میکنم، بعد از رفع نواقص جزئی و کمی صداسازی اولیه(Voicing) بدون ایجاد تغییر اساسی در ویژگی های صوتی و حجم صدا، از دو پیانسیت برای انجام صداسازی نهایی دعوت میکنم، یکی برای اجرا بر روی پیانو و دیگری برای قدم زدن همراه من در سالن و گوش دادن به صدای پیانو در حین اجرا !! ممکن است صداسازی چندین بار انجام شود تا صدای مطلوب مورد توافق همه تیم حاصل شود.
صدای پیانوها معمولا در سالن کنسرت با صدایی که در حین انتخاب از آنها شنیده ایم متفاوت می باشد. سالن هایی که اساس طراحی آنها بر مبنای استفاده از تجهیزات تقویت صوت برای هدایت صدا در سالن باشد معمولا در مبحث نحوه پخش شدن صدا از ساز های آکوستیک در فضا ایجاد مشکل میکنند. من به موسسات هشدار میدهم که تصمیم گیری در مورد روشن تر کردن صدای پیانویی که صدای آن کمی نرم به نظر میرسد را به تعویق بیاندازند. چرا که پیانو با نواختن بیشتر صدایش کمی روشن تر می شود و از طرفی اغلب پیانوهای کنسرت گرند بعد از چند ماه ناگهان شکوفا شده و صدای آنها به طرز باورنکردنی قدرتمند و غنی میشود. در واقع اگر پیانویی در فصل تابستان خریداری شود و در طی حمل تحت تاثیر هوای با رطوبت بالا قرار بگیرد، چند هفته طول میکشد تا صدای آن در سالن (مجهز به تهویه مطبووع )همانند صدایی که در لحظه خرید شنیده اید بشود. دراین موارد کمی صبور بودن بهتر است. با انجام عجولانه صداسازی بر روی چکشهای پیانو به جهت روشن تر کردن صدای آن و پاسخ به برخی از شکایات نوازندگان در خصوص عدم شفاف بودن صدای پیانو، به راحتی یک ست کامل از چکشها را خراب کرده اید ! هرگونه تصمیم گیری در خصوص صداسازی بایستی با صبر و حوصله و گذشت زمان انجام بگیرد.
نكاتي ویژه برای پیانوهای مورد استفاده در خانه
همانطور که در ابتدای مقاله ذکر کردم، حتی اگر پیانوی کنسرت گرند را برای خانه انتخاب می کنیم بایستی سعی کنیم قوی ترین آنها را از نظرحجم و وسعت طنینشان انتخاب کنیم تا در آینده فروش آن به سالن ها و موسسات دانشگاهی امکانپذیر باشد. در عین حال اهمیت میزان حجم و طنین صدا در خانه به مراتب کمتر از تالار و سالن های کنسرت میباشد و چنانچه طول گرند پیانوی شما کمتر از طول کنسرت گرند می باشد، اهمیت این موضوع کمتر و کمتر میشود. در چنین مواردی بیشتر باید بر روی تست بازآوایش (sustain) تاکید داشت تا بر روی تستهای حجم صدا. اغلب سالن ها و دانشگاه تمایل دارند تا پیانوی خود را از برندهای مشهور و شناخته شده تهیه نمایند، به طوریکه قابلیت اجرای رپرتوارهای متنوع را داشته باشد. در صورتیکه اشخاصی که برای خانه خود پیانو انتخاب میکنند، انتخاب خود را پس از تعیین کیفیت صدای مورد نظر و با توجه به نوع موسیقی که مینوازند، بر روی یک برند مشخص متمرکز میکنند. در واقع شخصی که پیانو را برای سالن ها و یا دانشگاهها تهیه میکند، هدف خود را بر روی رضایت شنوندگان آن سالن متمرکز می کند تا بر روی رضایت خودش از کیفیت اکشن و شخصی که پیانو برای منزلش تهیه میکند، خود به عنوان شنونده اصلی محسوب می شود و بنابراین معمولا به طور اشتباه توجه خود را بر روی کیفیت اکشن معطوف میکند.
همچنانکه صدای پیانو در سالن و در محل انتخاب متفاوت میباشد، صدای آن در خانه نیز متفاوت از صدایی است که در هنگام خرید میشنوید. صداسازی بر روی پیانوهای خانگی بسیار ساده تر است، چرا که نحوه پخش صدا در محیط از اهمیت بسیار پایینی برخوردار است. البته کیفیت صدای آن با نوع پوشش کف خانه (موکت، پارکت و..) مبلمان موجود در اتاق و لوازم نصب شده بر روی دیوارهای اطراف آن ارتباط دارد. تکنسینهای ماهر پیانو و یا متخصصین آکوستیک میتوانند توصیه هایی را در خصوص محل پیانو در اتاق و چگونگی بهینه تر کردن شرایط آکوستیکی اتاق برای داشتن صدایی بهتر به شما ارائه دهند. اغلب افراد مشکل حجم زیاد صدای پیانو را با بستن درب (بالایی) پیانو حل میکنند ولی من اغلب از مشتریانم میخواهم اجازه بدهند که پیانوی آنها را با درب باز صداسازی کنم. این کار باعث میشود که بتوان پیانو را با درب باز نواخت بدون اینکه حجم صدای اضافی تولید شود و یا کیفیت صدا کاهش یابد.
اگر سازی که خریده اید از برندی تهیه شده است که ویژگیهای صوتی متفاوتی نسبت به سایر پیانوها دارد بهتر است از تکنسینهایی که تجربه کار با آن برند خاص و رنگ صدای منحصر به فرد آن را دارند دعوت کنید تا پیانوی شما را مورد بازبینی قرار دهند.
